image

Fayllarla iş əmrləri (2-ci hissə)

Bu dərsimizdə faylların silinməsi və köçürülməsi əmrləri haqqında danışacağıq. Əvvəlcədən qeyd edim ki, hər bir əmri praktiki şəkildə göstərdiyim zaman həm də ls əmrindən istifadə etmişəm. Bu, əslində nəticəni sizə göstərmək üçündür.   rm (remove deməkdir) – əmri faylın silinməsi üçün istifadə olunur. Sintaksisi aşağıdakı kimidir: rm <faylın adı> Bir çox parametrləri var. Onlardan ən çox istifadə olunanlarını ...

Ətraflı oxuyun...
image

Fayllarla iş əmrləri (1-ci hissə)

Linux istifadəçisi gündəlik olaraq, fayllar yaratmalı, kopyalamalı, köçürməli və silməli olur. Fayl sistemində bu əməliyyatlar çox vacibdirlər. Əvvəlcə fayl yaradaq. touch – əmri cari qovluqda fayl yaradır. Əmri verərkən qarşısında yaratmaq istədiyimiz faylın adını yazırıq. touch file_name Burada file_name yaradacağımız faylın adıdır.   Bundan sonra istifadə edəcəyimiz bir məqamı qeyd edim. Artıq hər dəfə əmrləri yazarkən onların sintaksislərini ...

Ətraflı oxuyun...
image

Linux üçün əsas klaviatura kombinasiyaları

Bu dərsdə sizlərə Linuxu istifadə ütmək üçün lazım olan əsas klaviatura kombinasiyaları haqqında danışacam. Barəsində danışacağım kombinasiyaların çoxu terminalda istifadə olunur. Lakin, X-window-da fərqli xüsusiyyətlərə malikdirlər. Alt+Ctrl+Fn (n=1,…,6) Bu kombinasiya X-window rejimindən terminal rejiminə keçmək üçündür. Bir çox Linux distributivlərində eyni zamanda bir neçə standart konsol açmaq mümkündür. Bunların hamısı bir-biri ilə əlaqəsizdirlər, eyni zamanda ...

Ətraflı oxuyun...
image

Kataloqlarla iş əmrləri

Linux ƏS ilə iş zamanı vacib amillərdən biri də fayl sistemi üzrə naviqasiyadır. Fayl sistemi üzrə naviqasiyada istifadə olunan əmrlərdən pwd və cd əmrləri haqqında keçən iki dərsimizdə danışmışdıq. İndi isə digər əmrlər haqqında danışaq. pushd, popd – bu əmrlər bir-biri ilə əlaqəli olaraq işləyirlər. pushd əmri kataloqu göstərilən kataloqa dəyişir. pushd .. əmri (.. parametri ilə pushd əmri) kataloqu, kataloq ağacında bir kataloq yuxarıya ...

Ətraflı oxuyun...
image

Faylların növləri

Linuxun fayl sistemində faylların bir neçə tipləri var. “Fayl” anlayışı özündə, həmçinin, periferiya qurğuları və kanallarla iş interfeyslərini əks etdirir. Kanallar – sistemdə müxtəlif proseslərə informasiya mübadiləsi etməyə imkan verir. Tutaq ki, lesson/ qovluğundayıq. ls -l əmri vasitəsilə həmin qovluqdakı faylların siyahısına baxaq:   Gördüyünüz kimi fayllar müxtəlif rənglərdədir və fayllar haqqında informasiyanı göstərən cədvəlin ilk sütunundakı ...

Ətraflı oxuyun...
image

ls və cd əmrləri

Keçən dərsdə qeyd etdiyim kimi ls əmri cari qovluqdakı faylların siyahısını göstərir. Qeyd edim ki, Linuxda əmrlərin bir neçə parametri ola bilər. Bugün haqqında danışacağımız ls əmrinin bir neçə əsas (daha çox istifadə olunan) parametri ilə tanış olacağıq. ls – сari kataloqdakı fayl və qovluqların siyahısını göstərən əmrdir; ls -a – normalda görünməyən və adları nöqtə simvolu ilə ...

Ətraflı oxuyun...
image

Linux Basic Skills 2

Linux Ilkin bacarıqlar dərslərindən 2cisi. Ümidvaram hər kəsə faydalı olacaq. https://www.youtube.com/watch?v=Xp58mnc7wV8

Ətraflı oxuyun...
image

Terminalla tanışlıq

Linux ƏS başlanğıcda ümumiyyətlə qrafik rejimsiz yaradıldığından, bu ƏS üçün yazılmış proqramların əksəriyyəti mətn rejimində işləyir. Elə  prorqmlar da var ki, qrafik interfeysə malikdir, lakin, o olmadan da işləyə bilir. İndi gəlin terminalı işə salaq. Bunun üçün Applications (Tətbiqetmələr) bölməsindən Terminalı tapa bilərsiniz. Əmr verməzdən öncə terminalda gördüyümüz yazını aydınlaşdıraq. [liveuser@localhost ~] $ liveuser – əmrlər bu istifadəçinin adından işə ...

Ətraflı oxuyun...
image

Linuxda faylların adları

Bildiyiniz kimi Windowsda faylların adları 2 hissədən ibarətdir:  Faylın adı və genişlənməsi. Faylın genişlənməsi faylın tipini müəyyən etməyə imkan verir. Linuxda ümumiyyətlə faylın genişlənməsi anlayışı yoxdur. Əgər Windowsda index.html adında fayl varsa və son 4 simvol (html) faylın genişlənməsidirsə, onda Linuxda bu, nöqtədən sonra sadəcə 4 simvoldur. Faylın adı haqqında aşağıdakı 4 faktı bilmək lazımdır: – ...

Ətraflı oxuyun...
image

Linuxda kök fayl sistemləri və standart kataloqlar

Linuxun quraşdırılması zamanı sizin sərt diskin seçdiyiniz hissəsində Linuxun kök fayl sistemi yaranır. Kök fayl sistemi standart kataloq və utilitlər yığımını özündə saxlayır,bunlarsız  Linuxun işləməsi mümkün deyil. Kök fayl sistemi / ilə işarə olunur. Fayla müraciət mütləq kök fay sistemindən başlamalıdır. Kök fayl sisteminin əsas kataloqları: /           – kök kataloq; /bin     – Linuxun standart utilitlərini saxlayır; /boot   – GRUB ...

Ətraflı oxuyun...