image

BOOT sıralaması

İşə salma düyməsi(power düyməsi) basıldıqdan sonra əməliyyat sisteminin yüklənib, istifadəyə hazır olduğu ana qədər bilgisayar bir çox daxili prosesləri yerinə yetirir. Bu proseslərə “Boot Process” deyilir. Boot sözü bootstrap sözündən götürülüb. “Lap başdan işə salmaq” anlamına gəlir. Boot prosesi bilgisayarın BİOS(basic input-output system)’u tərəfindən idarə edilir. BİOS bilgisayarın ana platası üzərində olan flash yaddaş çipinin ...

Ətraflı oxuyun...
image

Kompüterdə səs və səs kartları

Salam, Əziz Dostlar! Bu məqaləmizdə kömpüterdə səs və səs kartları haqıında söhbət açacağıq. Bildiyimiz kimi kompüterdə səslərin işlənməsi üçün lazım olan ən əsas komponent səs kartlarıdır. Səs kartları analoq və digital (rəqəmsal) səs çevrilmələrini işləyir. Səs ucaldanlar, mikrofonlar, səsyazma və oxutma proqramları da komputerdə səslərin dinlənilməsi və yazılması üçün lazım olan komponentlərdəndir.  Səs ucaldanlar analoq ...

Ətraflı oxuyun...
image

Daşına bilən yaddaş növləri

Salam, Əziz Dostlar. Ötən mövzumuzda CD, DVD və Blu-ray disklər haqqında məlumat vermişdik. Bu məqaləmiz isə digər daşına bilən (USB, SD kart və s.) yaddaşlar haqqında olacaq. USB haqqında ümumi məlumatları http://www.technet.az/2013/07/01/usb-n%C9%99dir/ bu keçiddən əldə edə bilərsiniz. USB dəstəkli daşına bilən cihazlarda əslində “flash” yaddaş istifadə olunmaqdadır. “Flash“, enerji kəsildiyində belə məlumatları saxlaya bilən və ...

Ətraflı oxuyun...
image

CD, DVD, Blu-Ray

Salam, Əziz Dostlar. Bu məqaləmiz daşına bilən yaddaşlar haqqında olacaq. Yəni ümumilikdə Floppy, CD, DVD, Blu-ray  yaddaşlardan bəhs edəcəyik. USB yaddaşlar isə növbəti məqalələrimizdən birinin mövzusu olacaq! Bildiyiniz kimi kompüterlərin ilk istehsal olunduğu illərdə həcmlər çox böyük idi və günümüzdə istifadə olunan yaddaşlar hələ mövcud deyildi. O zamanlar məlumatların yazılması və daşınması üçün “Punched card” ...

Ətraflı oxuyun...
image

USB Nədir?

USB (Universal Serial Bus , Yu-Es-Bi kimi də oxunur) portu Hot-Swappable,yəni komputeri söndürmədən avadanlığın taxılıb və çıxarılamasını mümkün edən bir texnologiyadır.Tax və işlət xüsusiyyəti daşıyır.Usb qoşulan zaman öz ayarlamalarını özü edir.Əsasən Usb ilə qoşulan bir qurğu komputerə taxılanda,bizdən heç bir əməliyyat tələb etməsə də,bəzi xüsusi qurğuların işləməsi və ya tam effekti ilə işləməsi üçün driverinin ...

Ətraflı oxuyun...
image

Batareyalar

Salam, Əziz Dostlar. Bu günki məqaləmizdə portativ kompüterləri daşına bilən edən elementlərdən biri olan batareyalardan söhbət açacağıq! Kompüterlər elektrik şəbəkəsinə qoşulmadığı zaman batareya əsas enerji mənbəyi kimi istifadə olunur. Batareyaların əsas üstünlüklərindən biri də UPS (Uninterruptible Power Supply – Kəsilməz enerji mənbəyi) funksiyasını yerinə yetirməsidir. Batareyalar bu xüsusiyyəti ilə elektrik kəsilmələri və gərginlik enib-qalxmaları nəticəsində ...

Ətraflı oxuyun...
image

Konnektor və Yuvalar (Anakartlar 2)

Salam, Əziz Dostlar! Söz verdiyimiz kimi bu günki mövzumuz anakartların davamı olacaq. Yəni bu mövzuda konnektorlardan, genişləmə yuvalarından və verilənlər yolundan  söhbət acılacaq. Hər anakart digər qurğuların (periferiya) qoşulması üçün portlara sahibdir. PS/2 port – mous və klaviatura qoşulması üçün nəzərdə tutulmuşdur. Bu portların rəngi mous və klaviatura konnektorlarının rənginə uyğundur. Yəni maus və klaviatura ...

Ətraflı oxuyun...
image

Anakartlar (Motherboard)

Salam Əziz Dostlar! Bu günki mövzumuz anakartlar haqqında olacaq. Bir az geniş olduğu üçün mövzumuzu iki hissəyə bölməli oldum. Anakartlar komputerlərin əsas hissələrindən biridir. Digər bütün hissələr anakarta qoşulur. Əlavə qurğuların qoşulmasını təmin edən portlara sahibdir. Anakart üzərində prosessor yuvası, yaddaş, genişləmə yuvaları, BIOS,  portlar və köməkçi çiplər yerləşməkdədir. Anakartları sinifləndirərkən “Form Factor“, “CPU yuvası“, ...

Ətraflı oxuyun...
image

“BIOS” və “CMOS”

Salam, Əziz Dostlar. Bir neçə müddətdir yazmağa imkan tapa bilmirdim. Nəhayət ki, bu gün yazdım. Bu məqaləmiz BIOS və CMOS haqqında olacaq. BIOS – basic Input/Output System:  Sadə giriş-çıxış sistemi Loru dildə desək BIOS anakart üzərindəki bütün hissələri bir bir ilə tanış edir. Hansı hissənin harda olduğunu təyin edər və digərlərinə bildirər. BIOS EEPROM quruluşludur ...

Ətraflı oxuyun...
image

KVM Switch nədir?

KVM Switch (KVM qısaltması Klaviatura, Video, Mouse sözlərini təmsil etməkdədir) birdən çox kompüteri tək bir klaviatura, video monitor və mouse vasitəsi ilə idarəetməni təmin edən bir təchizat cihazıdır. Günümüz texnologiyasında 2 Portlu modellərlə başlayaraq tək bir qutuda 64 kompüterin idarə olunmasına qədər imkan verən KVM Switch modelləri mövcuddur. Genişləmə xüsusiyyətli KVM Switch modellərinin cascade əlaqə ...

Ətraflı oxuyun...